Các tiêu chí lựa chọn cổ phiếu tốt

Khi tham gia vào thị trường chứng khoán, có nhiều thứ cần học hỏi. Điều đầu tiên nên quan tâm là “cách để lựa chọn cổ phiếu tốt để đầu tư”. Các tiêu chí nào để có thể lựa chọn được một cổ phiếu tốt? Đem lại lợi nhuận cao và ít rủi ro hơn trong vô vàn những mã chứng khoán khác nhau? Chúng ta cùng tìm hiểu thông qua bài viết sau nhé.

1. Thế nào là cổ phiếu tốt?

Cổ phiếu tốt là cổ phiếu có khả năng tăng giá, hứa hẹn mang lại lợi nhuận cho nhà đầu tư. Đồng nghĩa với việc nó không phụ thuộc thị giá của nó cao hay thấp. Mức vốn hoá lớn hay nhỏ đều có thể trở thành cổ tiềm năng.

Để tìm ra được chúng trong vô vàn cổ phiếu thì tốn rất nhiều thời gian. Đây là một bài toán vô cùng đau đầu với nhiều nhà đầu tư trên thị trường. Sau đây bài viết sẽ điểm qua một số tiêu chí cơ bản để chọn được một cổ phiếu tốt.

2. Tiêu chí lựa chọn cổ phiếu tốt

Tiêu chí 1: (Tổng nợ vay/Tài sản ngắn hạn) < 1.1

Tiêu chí này phản ánh khả năng sinh lời và mức độ an toàn của cổ phiếu. Ta cần coi trọng việc vay nợ thấp. Vì đây chính là yếu tố giúp đảm bảo tình hình tài chính của doanh nghiệp khi nền kinh tế chuyển biến xấu.

Tiêu chí 2: Chỉ số thanh toán hiện hành > 1.5

Đây là chỉ số quan trọng để đánh giá cổ phiếu. Chỉ số này được tính bằng cách lấy tài sản ngắn hạn chia nợ ngắn hạn. Nó cho thấy khả năng thanh toán nợ đáo hạn dưới 1 năm của công ty. Chỉ số này càng cao có nghĩa khả năng công ty bị mất năng lực thanh toán càng thấp. Nhà đầu tư không phải lo về chi phí nợ vay hay tình hình kinh doanh của doanh nghiệp không tốt.

Tiêu chí 3: Tăng trưởng EPS dương trong 5 năm gần nhất

Tiêu chí này rất đơn giản. EPS có tăng trưởng dương trong vòng 5 năm gần nhất. Nếu có thể tăng trưởng nằm trong khoảng 10% -30% so với năm trước đó thì càng tốt. Vì có thể nhà đầu tư tránh xa các cổ phiếu có rủi ro cao.

Tiêu chí 4: P/E <9

Chỉ số P/E phản ánh mức giá bạn sẵn sàng bỏ ra để thu về một đồng lợi nhuận. Các cổ phiếu có P/E thấp hơn 9 được khuyến nghị mua vào. Cổ phiếu có mức P/E<9 được xem như có giá hời, khả năng bán lại với giá cao hơn.

Tuy vậy, tiêu chí này có thể khiến ta bỏ qua các cổ phiếu đang tăng trưởng, vốn có P/E khá cao. Và có thể đối mặt với nguy cơ thổi phồng giá cổ phiếu quá mức.

Tiêu chí 5: P/B <1.2

P/B dùng để so sánh giá cổ phiếu với giá trị sổ sách của chính cổ phiếu đó.  Nếu trong trường hợp P/E làm tiêu chuẩn thì đôi khi gây nhầm lẫn. Như khi doanh nghiệp có lợi nhuận bất thường từ thanh lý tài sản, thu nhập tài chính,… 

Lúc này, chỉ số P/B sẽ khắc phục được hạn chế này bằng cách sử dụng giá trị sổ sách gần nhất. Chỉ số này thực sự có ích khi ta cần xem xét các công ty tài chính có mức độ tập trung vốn cao.

Tiêu chí 6: Trả cổ tức đều đặn

Khi mua cổ phiếu đang được định giá thấp đòi hỏi nhiều kiên nhẫn. Vì có thể thị trường sẽ cần một khoảng thời gian dài để cổ phiếu này tăng trưởng. Nếu như công ty trả cổ tức tốt, nhà đầu tư vẫn sẽ có nguồn thu nhập trong khi chờ cổ phiếu tăng giá. Vì vậy nhà đầu tư nên cân nhắc lựa chọn những doanh nghiệp chi trả cổ tức đều đặn và đúng hạn.

3. Các phương pháp chọn cổ phiếu

3.1 Phương pháp lọc cổ phiếu giá trị

Phương pháp này rất được ưa chuộng bởi tính đơn giản, dễ thực hiện. Kết quả mang lại thường tương đối chính xác và phù hợp với mục tiêu lợi nhuận của nhà đầu tư. Phương pháp này dựa vào một số yếu tố sau:

• Vốn hóa thị trường
• Chỉ số ROA, ROE
• Chỉ số P/E, P/B
• Tỷ suất lợi tức

Bên cạnh các yếu tố trên, nhà đầu tư cũng cần xem xét các khía cạnh khác của doanh nghiệp. Tù đó có cái nhìn tổng quan và chính xác hơn về tiềm năng và rủi ro khi chọn cổ phiếu của doanh nghiệp đó.

3.2 Phương pháp lọc cổ phiếu theo ngành

Một số tiêu chí lọc cổ phiếu theo ngành gồm có:

• Nhóm ngành đang có hoạt động kinh doanh tốt
• Có chỉ số ngành trên bảng giá chứng khoán
• Cổ phiếu giá trị hoặc cổ phiếu tăng trưởng tùy vào chiến lược đầu tư

Ta cần nắm vững kiến thức ngành, từ đó thu nhỏ các mã cổ phiếu tiềm năng lại. Khi đó tỉ lệ nắm trong tay một cổ phiếu tốt rất lớn. 

3.3 Phương pháp lọc cổ phiếu theo giá

Nhà đầu tư cũng có thể dựa vào giá cổ phiếu trong quá khứ và phân tích trên bản đồ là 1 cách lựa chọn cổ phiếu. Đặc biệt cần lưu ý chỉ số liên quan đến giá. Để có cái nhìn thực tế và nhận định, đánh giá mức độ đáp ứng của giá cổ phiếu đối với các tiêu chí của mình. Từ đó lựa chọn cổ phiếu phù hợp.

Một lời khuyên khi sử dụng phương pháp này, nhà đầu tư cần thu thập tìm kiếm những dữ liệu về giá. Sau đó lọc theo những tiêu chí mình đề ra. Cuối cùng là đánh giá xu hướng giá của cổ phiếu, nguyên nhân tăng giảm giá cổ phiếu. Từ đó đưa ra dự đoán giá cổ phiếu trong tương lai. Như thế ta mới có thể chọn lựa được cổ phiếu tiềm năng nhất để đầu tư.

3.4 Phương pháp lọc cổ phiếu tăng trưởng

Một số tiêu chí lọc cổ phiếu theo phương pháp cổ phiếu tăng trưởng:

• Giá trị vốn hóa > 500 tỷ đồng
• Tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận trong 4 quý gần nhất >25%
• Tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận trong quý gần nhất > 25%
• Tỷ lệ tăng trưởng doanh thu quý gần nhất > 20%
• Chỉ số ROE > 15%
• Chỉ số ROA > 20

Một cổ phiếu tăng trưởng là khi nó được dự đoán có tốc độ tăng trưởng cao hơn đáng kể so với tốc độ trung bình của thị trường. Ta có thể điểm qua một số cổ phiếu từ nhóm ngành có triển vọng cao như: FMCG, IT, Fintech,…

3.5 Phương pháp lọc cổ phiếu theo định giá

Phương pháp định giá PE

Ta có thể dựa vào tỷ lệ giá thị trường trên thu nhập. Sau đó đo lường mối quan hệ giữa giá thị trường và thu nhập tạo ra trên mỗi cổ phiếu.

Phương pháp định giá PB

Sử dụng chỉ số thể hiện tỷ lệ giá cổ phiếu gấp bao nhiêu lần so với tài sản ròng của doanh nghiệp. Từ đó cho thấy chi phí nhà đầu tư bỏ ra để sở hữu 1 đồng vốn sở hữu doanh nghiệp.

Phương pháp định giá DCF

Định giá theo các tiêu chí lọc cổ phiếu theo dòng tiền tự do của doanh nghiệp.

4. Một số lưu ý khi lọc cổ phiếu tốt

• Trên thực tế, không có một công thức nào tuyệt đối chính xác hoặc hiệu quả cả. Việc đánh giá và chọn lọc các cổ phiếu nên mua tuỳ thuộc vào từng trường hợp.Vì mỗi phương pháp đều có ưu nhược điểm và những đặc tính nhất định phù hợp với từng hoàn cảnh nhất định. 
• Sau khi chọn lọc và xác định các cổ phiếu nên mua, nhà đầu tư cần tiến hành định giá cổ phiếu. Từ đó biết được thời điểm thích hợp cho việc mua/bán. Nhiều nhà đầu tư thường sử dụng phương pháp phân tích kỹ thuật để xác định điểm mua/bán cổ phiếu phù hợp.

Trên đây là toàn bộ nội dung của việc chọn cổ phiếu tốt tiềm năng và phù hợp. Như đã nói nhiều lần ở các bài viết trước, những lý thuyết này chỉ mang tính chất tham khảo. Nó vẫn còn phụ thuộc rất nhiều vào từng hoàn cảnh và mỗi cá nhân nhất định.

Tin rằng khi bạn đã nắm vững những kiến thức này, bạn sẽ có cơ sở để mua những cổ phiếu tốt. Và hơn thế nữa, việc đầu tư chứng khoán chưa bao giờ là dễ dàng. Những người chấp nhận rủi ro và kiên quyết đến cùng vì mục tiêu sẽ chiến thắng. Chúc bạn thành công!

>>Đăng ký và nhận tài liệu chứng khoán miễn phí: tại đây  

Đặng Trọng Khang

Tôi là Đặng Trọng Khang, người sáng lập & chia sẻ Phương Pháp Đầu Tư Chứng Khoán Theo LUẬT NHÂN QUẢ (Causality Investing). Một hệ thống mang tính ứng dụng rất cao và dễ dàng áp dụng, giúp mọi Nhà Đầu Tư đạt được thành công trong thị trường.