Chỉ báo STOCHASTIC là gì? Cách sử dụng chỉ báo dao động hiệu quả

Stochastic là một trong những công cụ phân tích kỹ thuật quan trọng. Stochastic giúp nhà đầu tư xác định xu hướng của thị trường. Nếu là một nhà đầu tư lâu năm có lẽ không quá xa lạ gì với Stochastic. Tuy nhiên với những người mới tham gia thị trường thì khái niệm này vẫn còn khá xa lạ. Bài viết hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về chỉ báo Stochastic là gì nhé!

1. Chỉ báo STOCHASTIC là gì?

Stochastic là một indicator (chỉ báo kỹ thuật) nằm trong nhóm chỉ báo động lượng, được phát triển vào năm 1950 bởi tiến sĩ George Lane.

Chỉ báo STOCHASTIC thể hiện động lượng của giá, được sử dụng để giúp nhà đầu tư so sánh mức giá đóng cửa với một phạm vi giá trong khoảng thời gian nào đó. Thời gian sẽ phụ thuộc vào từng chiến thuật của trader, nhưng mặc định sẽ là 14 ngày. Từ đó tìm ra các điểm đảo chiều xu hướng.

2. Thành phần chỉ báo Stochastic

Chỉ báo Stochastic cấu tạo gồm 2 phần chính là:

• %K: đường chính.
• %D: đường trung bình 3 giai đoạn của đường K.

Bên cạnh đó, chỉ báo này còn có 2 đường biên 20 và 80 để xác định ngưỡng quá mua và quá bán.

• Nếu chỉ báo vượt đường biên 80 cho thấy rằng chứng khoán đang trong tình trạng quá mua. Điều này cũng cảnh báo xu hướng tăng giá có khả năng bị đảo ngược.
• Còn nếu chỉ báo vượt quá đường biên 20 cho thấy chứng khoán đang trong tình trạng quá bán. Đây cũng là dấu hiệu cho thấy giá có thể gần chạm đáy, chuẩn bị quay đầu tăng.

3. Công thức tính Stochastic

Công thức tính chỉ báo Stochastic như sau:

%K = [ (C – L14) / (H14 – L14) ] * 100

Trong đó ta có:

• C là mức giá đóng cửa gần nhất
• L14 là mức đáy / mức giá thấp nhất trong vòng 14 phiên (14 ngày)
• H14 là mức đỉnh / mức giá cao nhất trong vòng 14 phiên (14 ngày)

4. Ý nghĩa của chỉ báo Stochastic

4.1 Stochastic có thể đưa ra tín hiệu đảo chiều về giá

Theo như các nhà đầu tư, chỉ báo Stochastic vô cùng hữu ích để xác định được các vùng quá mua hoặc quá bán. Vì nó luôn nằm trong phạm vi biên độ từ 0 đến 100. Nếu nhận thấy chỉ báo thấp hơn biên 20 sẽ rơi vào vùng quá bán. Khi vượt ngưỡng biên 80 thì lúc này sẽ rơi vào vùng quá mua.

4.2 Dễ dàng xác nhận được điểm vào lệnh phù hợp

Mặc dù có thể dựa vào chỉ báo Stochastic để xác định được vùng quá mua hoặc quá bán. Nhưng các nhà đầu tư cũng cần kết hợp công cụ này với các chỉ báo khác nữa. Bởi không phải lúc nào chỉ báo này cũng cho chúng ta thấy được chính xác xảy ra sự đảo chiều. Vì trường hợp giá có xu hướng quá mạnh, tình trạng quá mua hoặc quá bán sẽ có thể xảy ra lâu dài.

Các nhà đầu tư nên cân nhắc và phân tích kỹ lưỡng để đưa ra quyết định đúng đắn nhất.

5. Sử dụng Stochastic như thế nào hiệu quả?

Đây là một công cụ phân tích kỹ thuật chứng khoán được khá nhiều nhà đầu tư ưa thích. Bởi nó có thể giúp xác định được xu hướng đảo chiều, biết được giới hạn quá mua hoặc quá bán trong thị trường chứng khoán. Mặc dù vậy nó cũng là một con dao hai lưỡi.

Để đạt được hiệu quả tốt khi sử dụng các chỉ báo, ta cần nghiên cứu kỹ hơn. Ngoài ta, chúng ta cần biết cách kết hợp Stochastic với các công cụ khác một cách hợp lý.

Sau đây là 2 cách kết hợp có thể mang lại hiệu quả tối ưu:

5.1 Kết hợp chỉ báo Stochastic với các mô hình nến đảo chiều

Các mô hình nến Nhật như Hammer, Doji, Evening Star, Morning Star, Tweezer Bottom chắc hẳn không còn xa lạ. Đối với các nhà đầu tư lâu năm, việc áp dụng các mô hình này quá đỗi thân quen.

Thông qua đó phân tích chiến lược đầu tư vì tính chính xác mà chúng mang lại. Vì thế chắc chắn rằng khi kết hợp nến Nhật cùng với chỉ báo Stochastic sẽ rất hiệu quả. Nó giúp các nhà đầu tư có những nhận định về điểm đảo chiều đúng đắn hơn. Từ đó có những quyết định chính xác nhất.

Để việc kết hợp này đạt được hiệu quả cao, các nhà đầu tư cần phải:

• B1: Xác định được thị trường lúc đó đang có xu hướng như thế nào? Xu hướng giá tăng hay xu hướng giá giảm.
• B2: Nhà đầu tư cần kiếm ra được mô hình nến đảo chiều xuất hiện ở vùng nào? Chỉ báo Stochastic lúc đó đang quá mua hay quá bán? Khi đã xác định được thì đã có thể sẵn sàng đặt lệnh mua hoặc bán tùy theo chiến lược của từng người.

5.2 Kết hợp Stochastic với đường xu hướng – Trendline

Với lệnh bán thì có các bước sau

• B1: Xác định rằng giá thị trường đang có xu hướng giảm hay không?
• B2: Vẽ ra đường xu hướng giảm và đợi giá thoái lui (hay còn được gọi là giá điều chỉnh – Pullback) xuất hiện trên đường xu hướng này.
• B3: Quan sát xem chỉ báo Stochastic trên biểu đồ có đang nằm ở vùng quá mua không? Nếu đúng là như vậy thì có thể xác định được điểm đặt lệnh chính là tại điểm mà giá chạm vào đường xu hướng.

Ngoài ra, nhà đầu tư có thể đặt lệnh cắt lỗ phía trên đường xu hướng. Đồng thời có thể đặt lệnh chốt lời ở khu vực vùng dưới đường xu hướng.

Với lệnh mua, nhà đầu tư cần phải

• B1: Xác định rằng giá thị trường đang có xu hướng tăng hay không? 
• B2: Vẽ ra đường xu hướng tăng và đợi giá thoái lui (hay còn được gọi là giá điều chỉnh – Pullback) xuất hiện trên đường xu hướng này.
• B3: Quan sát xem dưới đường Stochastic trên biểu đồ có xuất hiện quá bán không? Nếu đúng là như vậy thì có thể xác định được điểm đặt lệnh chính là tại điểm mà giá chạm vào đường xu hướng.

Ngoài ra, nhà đầu tư có thể đặt lệnh cắt lỗ phía dưới đường xu hướng. Đồng thời cũng có thể chốt lời ở khu vực ngưỡng kháng cự phía trên đường xu hướng.

6. Những lưu ý về chỉ báo Stochastic?

Trên đây là 2 cách kết hợp hữu ích có thể tối ưu được công cụ kỹ thuật này. Ngoài ra thì vẫn còn nhiều phương pháp hữu ích khác. Tuy nhiên, dù có phương pháp nào đi nữa vẫn không tránh khỏi rủi ro. Nhà đầu tư nên lưu ý một số điều sau: 

• Chỉ báo Stochastic có thể giúp nhà đầu tư xác định được xu hướng đảo chiều, vùng quá mua, quá bán. Tuy nhiên độ chính xác không phải là luôn 100%. Và không chỉ riêng Stochastic mà đối với tất cả các chỉ báo khác đều vậy. Vì đơn giản thị trường luôn biến động. Các nhà đầu tư cần phải dựa vào sự kết hợp với các công cụ khác như mô hình nến Nhật, Trendline,… Từ đó phân tích và đưa ra quyết định vào lệnh tối ưu, chính xác nhất.
• Khung của chỉ báo càng lớn, càng rộng thì đảm bảo những tín hiệu chính xác, cụ thể hơn. Ngược lại, nếu chỉ báo ở khung càng nhỏ thì tín hiệu nhận được có thể bị sai lệch và bị nhiễu, độ chính xác không cao.
• Cần quan tâm và nghiên cứu xu hướng thị trường để thực hiện giao dịch. Vì nhờ đó mới các nhà đầu tư có thể giảm thiểu được rủi ro. Khi thường xuyên theo dõi những biến động thị trường, ta có thể hiểu biết nhiều và kết hợp đặt lệnh. Và điều quan trọng là không nên đi ngược xu hướng để không xảy ra những rủi ro không mong muốn.

Trên đây là một số thông tin cơ bản về chỉ báo Stochastic. Giống như các công cụ kỹ thuật khác, chỉ báo này không thể chính xác 100%. Để áp dụng chỉ báo Stochastic một cách hiệu quả thì các nhà đầu tư cần phải nắm rõ nó. Biết được cách kết hợp chỉ báo này cùng các công cụ phân tích khác để đưa ra những chiến lược đầu tư thành công. Kèm theo đó là bám sát các xu hướng thị trường. Từ đó mới có thể giảm thiểu rủi ro khi đầu tư chứng khoán.

Kiến thức bổ sung:

• Bán chui cổ phiếu là gì
• Bán giải chấp cổ phiếu là gì
• Bán khống cổ phiếu là gì
• Cách chọn cổ phiếu tốt
• Cổ phiếu Blue chip

>>Đăng ký và nhận tài liệu chứng khoán miễn phí: tại đây  

Đặng Trọng Khang

Tôi là Đặng Trọng Khang, người sáng lập & chia sẻ Phương Pháp Đầu Tư Chứng Khoán Theo LUẬT NHÂN QUẢ (Causality Investing). Một hệ thống mang tính ứng dụng rất cao và dễ dàng áp dụng, giúp mọi Nhà Đầu Tư đạt được thành công trong thị trường.