Đầu tư chứng khoán là một trò chơi của sự thông minh và sự kiên nhẫn. Nếu bạn có kỹ năng và kiên trì, nó sẽ giúp bạn kiếm được khoản lợi nhuận đáng kinh ngạc. Tuy nhiên cũng vẫn có một số phương pháp đầu tư khá đặc biệt, trong đó có cổ phiếu đầu cơ. Nó là một trong những cách đầu tư mang lại lợi nhuận lớn nhất. Nhưng cũng là con dao hai lưỡi làm cháy vô vàn tài khoản. Vậy cổ phiếu đầu cơ là gì? Hãy cùng khám phá những bí quyết đầu cơ cổ phiếu đúng để trở thành nhà đầu tư thành công!
1. Cổ phiếu đầu cơ là gì?
Đầu cơ là hành động tích trữ một loại hàng hóa nào đó với số lượng lớn. Sau đó bán ra với mức giá cao hơn khi thị trường thiếu mặt hàng đó để kiếm lời. Tương tự, cổ phiếu đầu cơ là 1 loại cổ phiếu được mua vào với số lượng lớn tại mức giá thấp nhằm tạo ra sự khan hiếm để sau đó bán lại với mức giá cao hơn.
Cổ phiếu đầu cơ là hình thức giao dịch cổ phiếu dựa trên kỳ vọng đối với một sự kiện, thông tin hoặc tình hình kinh tế của một công ty. Thay vì xem xét các yếu tố cơ bản, nghiên cứu kỹ thuật liên quan đến cổ phiếu đó, các nhà đầu cơ cổ phiếu thường chỉ tập trung vào việc giao dịch với mục đích kiếm lời nhanh trong thời gian ngắn thay vì đầu tư dài hạn.
Loại hình đầu cơ này có thể mang lại lợi nhuận cao, nhưng nguy cơ thua lỗ cũng cao không kém. Mỗi quyết định mua bán sai lầm hoặc dựa trên các thông tin không chính xác đểu có thể làm tăng rủi ro cháy túi cho nhà đầu tư đầu cơ.
Xin lưu ý rằng, đầu cơ không phải là một hình thức đầu tư lâu dài, thường chỉ phù hợp với nhà đầu tư có kiến thức và kinh nghiệm lâu năm. Đối với các nhà đầu tư F0, đây hầu như là 1 hình thức đánh bạc.
2. Ví dụ về đầu cơ cổ phiếu
Khi một nhà đầu tư biết được một tin đồn hoặc thông tin chưa được kiểm chứng về 1 sự kiện sắp xảy ra tại một công ty. Chẳng hạn như công ty đó sắp ra mắt một sản phẩm mới, hoặc hợp tác với một công ty khác. Dựa trên thông tin này, họ quyết định mua cổ phiếu của công ty trước khi thông tin đó được công bố chính thức. Và sau đó khi giá tăng đột biến vì những thông tin tích cực đó rồi, họ sẽ bán cổ phiếu đó đi để kiếm lời.
Tuy nhiên, nếu thông tin đó là không chính xác, chỉ là tin đồn hoặc công ty đó thực sự có kế hoạch trái chiều, giá cổ phiếu sẽ không thay đổi, thậm chí có thể giảm mạnh, gây thiệt hại lớn cho nhà đầu tư với hình thức cổ phiếu đầu cơ.
Điều này cho thấy rằng, đầu cơ cổ phiếu không chỉ đòi hỏi kỹ năng đầu tư tài chính mà còn cả sự hiểu biết và khả năng nắm bắt thông tin thị trường một cách chính xác. Nếu không việc đưa ra 1 quyết định đầu tư không đúng đắn có thể là 1 sai lầm khó cứu sửa.
3. Đặc điểm của cổ phiếu đầu cơ
Các nguyên tắc cơ bản của chứng khoán không hề thể hiện sức mạnh rõ ràng hoặc mô hình kinh doanh bền vững. Thay vào đó, nhà giao dịch thường hy vọng rằng một ngày nào đó các điều kiện có thể thay đổi, dẫn đến lợi nhuận cao, dù không có cơ sở cụ thể cho hy vọng này.
Tuy nhiên, hiện tại, giá cổ phiếu đầu cơ thường khá thấp và có mức độ rủi ro cao. Những cổ phiếu này có thể là penny stock (cổ phiếu giá rẻ) hoặc cổ phiếu của các công ty mới nổi, trong đó nhà giao dịch kỳ vọng sẽ có cơ hội nhận được sự chú ý lớn hơn trong tương lai.
Nhiều nhà giao dịch bị hấp dẫn bởi các cổ phiếu đầu cơ vì tính biến động cao hơn so với các cổ phiếu blue-chip truyền thống. Mặc dù điều này mang lại cơ hội tạo ra lợi nhuận lớn hơn, nhưng đồng thời cũng đi kèm với rủi ro cao hơn. Các nhà đầu tư dài hạn và các tổ chức thường tránh đầu tư vào các cổ phiếu đầu cơ, trừ khi chúng là một phần của quỹ tương hỗ hoặc quỹ ETF.
Các cổ phiếu đầu cơ thường hấp dẫn các nhà giao dịch ngắn hạn vì giá thấp và biến động lớn hơn so với các cổ phiếu blue-chip truyền thống. Tuy nhiên, những biến động lớn này đồng thời cũng mang lại cơ hội lớn để thu lợi nhuận, nhưng đồng thời lại thách thức hạn chế rủi ro trong trường hợp giao dịch không thành công.
Thường thì, các cổ phiếu đầu cơ tập trung trong các lĩnh vực như khai thác, năng lượng, công nghệ và công nghệ sinh học. Đầu tư vào các công ty đầu cơ ở giai đoạn đầu thường rất rủi ro, nhưng cũng có khả năng mang lại lợi nhuận lớn nếu công ty nhỏ này có thể tìm ra một mỏ khoáng sản khổng lồ, phát minh ra ứng dụng thế hệ mới hoặc khám phá ra cách chữa trị một căn bệnh nào đó, dẫn đến động lực lớn cho những nhà đầu cơ đồng ý nhận lấy mức rủi ro đó.
Mặc dù hầu hết các cổ phiếu đầu cơ thuộc sở hữu của các công ty mới thành lập, nhưng đôi khi một cổ phiếu blue chip có thể trở thành cổ phiếu đầu cơ nếu gặp khó khăn và nhanh chóng suy giảm triển vọng trong tương lai.
4. Các yếu tố ảnh hưởng đến cổ phiếu đầu cơ là gì?
Thông tin liên quan đến doanh nghiệp, ngành công nghiệp, và kinh tế toàn cầu có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. Trong đó bao gồm các tin tức tiêu cực hoặc tích cực về sản phẩm, dịch vụ, chiến lược kinh doanh, hoạt động mua bán, lợi nhuận, v.v.
Nếu nhà đầu tư có thể sử dụng các phương pháp phân tích kỹ thuật để đưa ra quyết định đầu tư (như phân tích đồ thị giá, phân tích động lực học, phân tích khối lượng…) để dự đoán xu hướng giá cổ phiếu trong tương lai và đưa ra quyết định đúng đắn về thông tin thị trường, họ có thể kiếm được lợi nhuận.
Chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương bao gồm lãi suất và mức độ ảnh hưởng đến nền kinh tế cũng có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. Nhà đầu tư có thể theo dõi những tin tức liên quan đến cuộc họp của ngân hàng trung ương và dự đoán xu hướng giá cổ phiếu dựa trên chính sách của họ.
Ngoài ra tâm lý thị trường và các sự kiện có tầm ảnh hưởng trên thế giới cũng ảnh hưởng đến cổ phiếu. Nhà đầu cơ cổ phiếu có thể sử dụng các chỉ báo tâm lý thị trường. Như chỉ số đà tăng/giảm của thị trường, để đưa ra quyết định đầu tư.
5. Ưu và nhược điểm của cổ phiếu đầu cơ
5.1 Ưu điểm cổ phiếu đầu cơ
- Tiềm năng sinh lời cao: Nhà đầu tư có thể giao dịch cổ phiếu của các công ty có tiềm năng tăng trưởng mạnh và thu được lợi nhuận cao hơn so với các phương pháp đầu tư khác.
- Tính linh hoạt: Đầu cơ cổ phiếu cho phép nhà đầu tư mua và bán cổ phiếu theo nhu cầu và thị trường. Giúp họ có thể thay đổi chiến lược đầu tư và tận dụng cơ hội đầu tư trong thời gian ngắn.
- Tiết kiệm chi phí: Đầu cơ cổ phiếu có thể tiết kiệm chi phí so với các phương pháp đầu tư khác. Như đầu tư bất động sản hoặc đầu tư kinh doanh.
- Khả năng tự chủ: Phương pháp này cho phép nhà đầu tư tự chủ trong việc lựa chọn cổ phiếu. Và quyết định đầu tư của mình mà không phụ thuộc vào những quyết định của người khác.
Tuy nhiên, việc đầu cơ cổ phiếu cũng có những rủi ro. Dưới đây là một vài hạn chế của nó.
5.2 Hạn chế cổ phiếu đầu cơ
Rủi ro cao: Có rủi ro rất cao, nhất là đối với nhà đầu tư không có kinh nghiệm, không đủ kiến thức về thị trường cổ phiếu. Nếu không tìm hiểu về thị trường cổ phiếu đủ sâu, không biết cách quản lý rủi ro tốt, việc mất tiền vì giảm giá cổ phiếu hoặc thua lỗ là khó tránh khỏi.
Khó đoán trước: Thị trường cổ phiếu thường rất khó đoán trước và giá cổ phiếu có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố bên ngoài như chính trị, kinh tế và các sự kiện xã hội. Việc đưa ra quyết định đầu tư cổ phiếu đầu cơ dựa trên các yếu tố này có thể rất khó và có rủi ro cao.
Tâm lý ảnh hưởng: Thị trường cổ phiếu thường có tâm lý ảnh hưởng rất lớn đến các nhà đầu tư. Sự giảm giá đột ngột hoặc tăng giá đột ngột có thể làm tăng cảm xúc của nhà đầu tư. Dẫn đến quyết định đầu tư không hợp lý.
Thời gian và công sức: Khi đầu cơ đòi hỏi nhà đầu tư phải dành nhiều thời gian và công sức nhằm theo dõi thị trường và phân tích các công ty cổ phiếu. Nếu không có đủ kiến thức và kinh nghiệm, việc đầu cơ có thể làm tốn nhiều thời gian và tiền bạc.
Không đảm bảo lợi nhuận: Không có bất kỳ hình thức đầu tư nào đảm bảo lợi nhuận. đầu cơ cổ phiếu cũng không phải là ngoại lệ. Thị trường luôn có tính biến động cao và không thể dự đoán được nên không có bất kỳ lợi nhuận nào được đảm bảo trong quá trình giao dịch cổ phiếu đầu cơ.
6. Có nên đầu tư vào cổ phiếu đầu cơ?
Theo các chuyên gia chứng khoán, nếu bạn có kiến thức cùng kỹ năng đầu tư sâu và vững vàng, không điều gì là không thể. Kể cả là đầu cơ cổ phiếu.
Dưới đây là một vài chiến lược đầu cơ cổ phiếu cơ bản bạn có thể tham khảo.
- Trước khi mua cổ phiếu, bạn nên tìm hiểu về công ty cùng tiềm năng tăng trưởng của cổ phiếu đó. Sử dụng các công cụ và chỉ số kỹ thuật để đánh giá tính thanh khoản, giá cổ phiếu, thị phần, tài sản và lợi nhuận của công ty.
- Thêm vào đó, theo dõi thông tin, tin tức liên quan đến thị trường, ngành nghề mà công ty hoạt động, từ đó đưa ra các quyết định đầu tư hợp lý.
- Đặc biệt, bạn nên xác định mục tiêu lợi nhuận và thời gian đầu tư của mình. Tránh trường hợp bị ảnh hưởng bởi sự biến động của thị trường.
- Bạn nên quản lý rủi ro khi đầu cơ cổ phiếu bằng cách đặt mục tiêu lợi nhuận và mức giá bán cổ phiếu để cắt lỗ nếu giá cổ phiếu giảm đột ngột.
- Ngoài ra, sử dụng các kỹ thuật đầu tư như đường trung bình động, MACD, RSI … cũng rất quan trọng. Từ các phân tích xu hướng giá cổ phiếu giúp tăng khả năng đưa ra quyết định đầu tư cổ phiếu đầu cơ đúng đắn hơn.
7. Cách nhận biết cổ phiếu đầu cơ
7.1 Giá cổ phiếu đầu cơ thấp
Các nhà đầu cơ cổ phiếu thường có xu hướng quan tâm đến các mã cổ phiếu có giá rẻ vì giá càng thấp, họ có thể mua được số lượng cổ phiếu càng nhiều hơn. Điều này mang lại cho họ cơ hội tiềm năng để đạt được lợi nhuận lớn. Tuy nhiên, việc chọn cổ phiếu dựa trên giá cả không phải lúc nào cũng là một quyết định đúng.
Nếu giá cổ phiếu thấp do doanh nghiệp đó đang gặp khó khăn về kinh doanh hoặc có những thông tin tiêu cực như phá sản, vỡ nợ, thì không nên vội vàng đầu tư vào đó trừ khi bạn có đầy đủ thông tin chính xác và tin cậy về sự thay đổi của doanh nghiệp đó trong tương lai gần.
Việc nắm bắt thông tin này là rất quan trọng để đảm bảo rằng quyết định có nên đầu cơ cổ phiếu này hay không, dựa trên căn cứ vững chắc và có khả năng đạt được lợi nhuận trong dài hạn.
7.2 Số lượng cổ phiếu phát hành ít – khối lượng giao dịch thấp
Giá cổ phiếu được xác định bởi sự tương tác giữa lượng cung và lượng cầu trên thị trường. Do đó, việc thao túng giá cổ phiếu chỉ có thể thực hiện dễ dàng khi có ít cổ phiếu được đưa vào thị trường.
Ví dụ, nếu có một lệnh mua 100.000 cổ phiếu cho một mã cổ phiếu thông thường, nhưng mỗi ngày chỉ có 10.000 cổ phiếu được giao dịch, tức là lượng giao dịch tăng đến 10 lần, thì thị trường sẽ đột ngột chuyển sang một tình huống quá cầu và giá cổ phiếu có thể bị đẩy lên quá mức.
Tuy nhiên, nếu cùng một lệnh mua được đưa ra nhưng khối lượng giao dịch là 1 triệu cổ phiếu, ảnh hưởng của lệnh này sẽ không quá lớn. Do đó, trong mục đích đầu cơ nhằm tăng giá cổ phiếu và kiếm lợi nhuận, nhà đầu tư thường nhắm đến những cổ phiếu có khối lượng giao dịch thấp hơn.
7.3 Cổ phiếu đầu cơ thường là các cổ phiếu mới nổi
Cổ phiếu mới nổi được hiểu là cổ phiếu của các công ty đã niêm yết trên thị trường chứng khoán, nhưng vẫn đang trong giai đoạn tăng trưởng.
Những cổ phiếu này thường được phát hành bởi các công ty có tiềm năng phát triển, nhưng doanh thu của họ chưa ổn định. Giá cổ phiếu có thể tăng đột biến do kỳ vọng của các nhà đầu tư cá nhân. Điều này tạo ra cơ hội cho các nhà đầu cơ cổ phiếu và thao túng giá một cách dễ dàng.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải tất cả các cổ phiếu mới nổi đều bị thao túng giá bởi các nhà tổ chức đầu cơ. Các công ty có tiềm năng phát triển thực sự và tăng trưởng bền vững có thể tạo ra giá trị thực và thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư dài hạn. Trong khi việc cổ phiếu bị đầu cơ và thao túng thị trường chứng khoán luôn luôn có thể xảy ra, nhà đầu tư phải thận trọng và nắm bắt thông tin về doanh nghiệp một cách cẩn thận để đưa ra quyết định đầu tư thông minh và có căn cứ.
8. Sự khác nhau giữa đầu tư và đầu cơ chứng khoán
| Tiêu chí | Đầu tư | Đầu cơ |
| Định giá hàng hóa | Giá trị thực của hàng hóa là mối quan tâm hàng đầu của nhà đầu tư. | Nhà đầu tư chỉ quan tâm đến sự chênh lệch, biến động của giá hàng hóa. |
| Rủi ro | Nhà đầu tư có phân tích chuyên sâu về giá cổ phiếu, để đưa ra quyết định. | Mức độ rủi ro cao hơn khi đầu tư, khi đối tượng chỉ dự đoán dựa trên phân tích không đáng tin cậy, các tin đồn và tâm lý chung của thị trường về giá chứng khoán. |
| Thời gian thanh khoản | Nhà đầu tư mong muốn cổ phiếu tăng giá và kiếm lợi nhuận bền vững, nên thời gian nắm giữ lâu hơn. | Nhà đầu tư có mong muốn tận dụng chênh lệch do biến động giá để thu lợi nhuận, vì vậy, việc chớp thời cơ là rất quan trọng. Do đó, thời gian nắm giữ chứng khoán thường rất ngắn. |
| Nguồn vốn | Vốn đầu tư thường đến từ nguồn tự có, tức là nguồn vốn đã được người chơi chuẩn bị sẵn sàng sử dụng. | Vốn đầu cơ thường đến từ các công cụ đòn bẩy, vay margin. |
| Khả năng dự đoán lợi nhuận | Lợi nhuận có thể dự đoán được, biến động trong tầm kiểm soát. | Lợi nhuận từ hoạt động đầu cơ thường khó đoán, tính bất ổn cao, có thể siêu lãi hoặc siêu lỗ. |
| Kỹ năng | Nhà đầu tư cần có kiến thức về thị trường, kỹ năng phân tích, có chiến lược cụ thể. | Đối tượng đầu cơ thường tập trung vào dự đoán xu hướng thị trường và cần có khả năng nắm bắt tâm lý đám đông. |
| Ví dụ | Cổ phiếu X giao dịch trên thị trường với giá 10$/cổ phiếu. Nhà đầu tư sẽ dự đoán dựa trên phân tích kỹ thuật về thị trường, doanh nghiệp đánh giá tiềm năng tăng giá của cổ phiếu X trong tương lai. Lúc này, nhà đầu tư sẽ mua vào với mong muốn cổ phiếu X sẽ tăng giá trong tương lai dài hạn. | Cổ phiếu X đang ở mức 10$/Cổ phiếu. Đối tượng đầu cơ sẽ dựa trên biến động thị trường, dự đoán giá cổ phiếu X. Đồng thời, nhà đầu tư sẽ mua khống 1 số lượng cổ phiếu X để đẩy giá tăng trong tương lai. Sau đó, đối tượng sẽ bán ra để ăn chênh lệch lợi nhuận từ giao dịch cổ phiếu X. |
Tóm lại, đầu cơ cổ phiếu là một phương pháp đầu tư mang lại lợi nhuận cao nhưng cũng tiềm ẩn những rủi ro. Trước khi quyết định đầu cơ, bạn nên nắm vững kiến thức cơ bản. Tìm hiểu kỹ lưỡng và đưa ra những chiến lược quản lý rủi ro tốt. Hy vọng bài viết trên có thể giúp bạn hiểu hơn về cổ phiếu đầu cơ. Chúc các bạn thành công!
>>Đăng ký và nhận tài liệu chứng khoán miễn phí: tại đây
Tôi là Đặng Trọng Khang, người sáng lập & chia sẻ Phương Pháp Đầu Tư Chứng Khoán Theo LUẬT NHÂN QUẢ (Causality Investing). Một hệ thống mang tính ứng dụng rất cao và dễ dàng áp dụng, giúp mọi Nhà Đầu Tư đạt được thành công trong thị trường.