Để là nhà đầu tư thông minh trên sàn chứng khoán, bạn cần biết cách xem bảng giá và hiểu rõ về chúng. Hôm nay, hãy cùng tìm hiểu về một thuật ngữ vô cùng quen thuộc trong chứng khoán, đó là giá tham chiếu.
1. Giá tham chiếu là gì
Giá tham chiếu là mức giá đóng cửa ở phiên giao dịch cuối cùng ngày trước đó. Trên bảng điện tử báo giá cổ phiếu, cột giá tham chiếu hiển thị màu vàng.
Giá tham chiếu cũng là cơ sở để tính giá trần (giá cao nhất) và giá sàn (giá thấp nhất) trong ngày giao dịch đó.

2. Ví dụ về giá tham chiếu
Để có thể hiểu rõ hơn về giá tham chiếu, bạn có thể xem ví dụ sau đây:
Thứ 4 ngày 16/02/2022, mức giá đóng cửa của cổ phiếu công ty cổ phần Damsan (ADS) là 31,500 đồng, thì mức giá tham chiếu cho thứ 5 ngày 17/ 06/2022 là 31,500 đồng.Tương tự, giá cổ phiếu đóng cửa của ngân hàng ACB vào ngày 15/02/2022 là 34,500 đồng, thì đây chính là giá tham chiếu cho ngày hôm sau.

3. Cách tính giá tham chiếu
Để bạn có thể nắm rõ về thuật ngữ này, hãy cùng tìm hiểu về mức giá tham chiếu của ba sàn lớn HNX, HoSE và UPCoM.
Sàn HoSE |
Sàn HNX |
Sàn UPCoM |
Mức giá đóng cửa đã khớp lệnh trong ngày giao dịch liền trước.
(trừ những trường hợp đặc biệt) |
Mức giá đóng cửa đã khớp lệnh trong ngày giao dịch liền trước. (trừ những trường hợp đặc biệt) |
Trung bình cộng của các mức giá giao dịch lô chẵn (bình quân gia quyền), dựa trên hình thức khớp lệnh vào ngày giao dịch liền trước.
(trừ những trường hợp đặc biệt) |

Trong những trường hợp đặc biệt, khi phiên giao dịch gặp sự cố và không xác định được giá đóng cửa, các tổ chức quản lý (bao gồm Sở Giao dịch chứng khoán TP. HCM và Hà Nội) sẽ áp dụng cách xác định khác dưới sự thông qua của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Như trường hợp ngày 01/06/2021, do có sự cố nên Sở giao dịch Chứng khoán TP. HCM đã cho tạm ngưng giao dịch phiên chiều. Và giá đóng cửa của ngày 01/06 sẽ là giá khớp lệnh cuối cùng trong buổi sáng, đây cũng sẽ là giá tham chiếu cho ngày 02/06.
4. Phân biệt giá mở cửa và giá tham chiếu
- Giá mở cửa và giá tham chiếu thường bị nhầm lẫn với nhau. Là một nhà đầu tư thông minh, chúng ta cần phân biệt rõ ràng, vì hai loại giá này thực chất là trái ngược về thời gian.
- Giá tham chiếu được xác định là mức giá đóng cửa ở phiên giao dịch cuối cùng của ngày hôm trước. Còn với giá mở cửa, đó là mức giá khớp lệnh đầu tiên của ngày gần nhất. Giá mở cửa bao gồm giá mua và giá bán cổ phiếu, được xác định thông qua phương thức đấu giá.

5. Vai trò của giá tham chiếu
So sánh giá cổ phiếu trong hai phiên giao dịch liên tiếp:
- Giá màu xanh biểu thị cổ phiếu đang tăng, nghĩa là giá giao dịch hôm đó cao hơn so với giá tham chiếu, chỉ số chứng khoán tăng đang tăng. Giá màu đỏ biểu thị cổ phiếu đang giảm, tương đương giá giao dịch thấp hơn giá tham chiếu, chỉ số chứng khoán đang giảm.
- Với giá cổ phiếu màu vàng, cho thấy giá giao dịch bằng giá tham chiếu. Qua đây, nhà đầu tư theo dõi được diễn biến giá, có thể quyết định mua hay bán cổ phiếu đang quan tâm.
Xác định phạm vi giá:
- Phạm vi giá hay biên độ dao động giá là giới hạn dao động giá chứng khoán, được xác định trong ngày giao dịch, tính bằng tỷ lệ phần trăm (%) so với giá tham chiếu.
- Sở giao dịch chứng khoán quy định cụ thể một tỷ lệ phần trăm. Ví dụ sàn HOSE là 7%. Vậy trong 1 ngày giao dịch (1 phiên giao dịch), giá cổ phiếu chỉ có thể tăng hoặc giảm tối đa 7% so với giá tham chiếu. Khi đó bạn biết được: “Phạm vi giá trên sàn HOSE là 7%”.
GIúp xác định giá trần, giá sàn: Giá trần bằng giá tham chiếu cộng với phần trăm biên độ giao động của giá tham chiếu. Còn giá sàn bằng giá tham chiếu trừ đi phần trăm biên độ dao động của giá tham chiếu.
Cách tính giá trần:
Giá trần = Giá tham chiếu x (1 + Biên độ)
Cách tính giá sàn:
Giá sàn = Giá tham chiếu x (1 – Biên độ)
Ví dụ: Giá tham chiếu của cổ phiếu BID trong phiên giao dịch ngày 15/09/2020 là 40,500 đồng/cổ phiếu, niêm yết trên sàn HOSE với phạm vi giá là 7%. Áp dụng công thức trên ta có:
Giá trần = 40,500 x (1 + 7%) = 43,335 đồng
Trên sàn HOSE, bước giá là 50 đồng, nghĩa là giá chỉ có thể là 43,300 đồng hoặc 43,350 đồng, ta cần làm tròn số. Nguyên tắc của sàn là giá trần sau khi làm tròn không được cao hơn kết quả tính. Do đó giá trần của cổ phiếu BID là 43,300 đồng.
Giá sàn = 40,500 x (1 – 7%) = 37,765 đồng
Tương tự với giá sàn, ta cũng áp dụng nguyên tắc làm tròn của HOSE. Đó là giá sàn sau khi làm tròn không được thấp hơn kết quả tính, nên ta có giá sàn của BID là 37,700 đồng.

6. Một số lưu ý khi giao lịch giá tham chiếu
- Vào ngày giao dịch không hưởng quyền – ngày giao dịch mà chứng chỉ quỹ và cổ phiếu không được hưởng cổ tức, quyền kèm theo, thì giá tham chiếu sẽ lấy theo giá đóng cửa của ngày gần nhất.
- Nếu sở giao dịch chứng khoán gặp sự cố, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ cho phép họ áp dụng phương pháp khác để xác định giá tham chiếu.

Để trở thành nhà đầu tư thành công, bạn cần nắm vững những kiến thức cơ bản của chứng khoán. Hy vọng qua sự truyền tải của chúng tôi, bạn có thể hiểu rõ về khái niệm cũng như cách sử dụng giá tham chiếu để đầu tư hiệu quả.

Tôi là Đặng Trọng Khang, người sáng lập & chia sẻ Phương Pháp Đầu Tư Chứng Khoán Theo LUẬT NHÂN QUẢ (Causality Investing). Một hệ thống mang tính ứng dụng rất cao và dễ dàng áp dụng, giúp mọi Nhà Đầu Tư đạt được thành công trong thị trường.