Trong nền kinh tế hiện đại, việc chơi chứng khoán trở nên phổ biến đối với các nhà đầu tư. Vậy làm thế nào chơi chứng khoán một cách an toàn và hiệu quả? Làm thế nào để hạn chế các vấn đề rủi ro xảy ra? Qua bài viết dưới đây chúng tôi sẽ đưa ra các rủi ro phổ biến và cách giảm thiểu chúng.
1. Đầu tư chứng khoán là gì?
Đầu tư chứng khoán là hình thức đầu tư vào các công ty niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán. Người đầu tư sẽ mua các chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, quyền chọn… để sở hữu một phần vốn của công ty đó.
Khi công ty tăng trưởng, giá trị chứng khoán của người đầu tư cũng tăng theo, và ngược lại. Khi công ty giảm giá trị, giá trị chứng khoán cũng sẽ giảm.
2. Rủi ro khi đầu tư chứng khoán là gì
Rủi ro trong chứng khoán là những tình huống không mong muốn có thể xảy ra trong quá trình đầu tư, gây ảnh hưởng đến lợi nhuận hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư.
3. Các rủi ro khi đầu tư chứng khoán
3.1 Rủi ro hệ thống
- Đây là những rủi ro liên quan đến toàn bộ hệ thống chứng khoán, thị trường và nền kinh tế.
- Những rủi ro này gây hậu quả rất lớn cho các nhà đầu tư và nền kinh tế. Và điều này không tránh khỏi, các nhà đầu tư chỉ có thể khắc phục và giảm thiểu chúng.
Rủi ro này bao gồm:
A/ Rủi ro thị trường
Thị trường chứng khoán phụ thuộc vào các yếu tố kinh tế và chính trị.
Chẳng hạn như sự tăng trưởng kinh tế, lãi suất, tình hình chính trị và quan hệ quốc tế. Một số yếu tố khác như dịch bệnh, các vụ khủng bố, thiên tai cũng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường chứng khoán.
Do đó, nếu thị trường biến động thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nhiều công ty.
Ví dụ như sự suy giảm mạnh của thị trường chứng khoán có thể gây ra sự suy giảm của giá cổ phiếu của nhiều công ty, và dẫn đến rủi ro cho các nhà đầu tư.
Đọc thêm: Tìm hiểu về thị trường chứng khoán
B/ Rủi ro liên quan đến hệ thống thanh khoản
Đây là khả năng mà một nhà đầu tư không thể bán hay mua một khoản đầu tư của mình với giá hợp lý và trong thời gian ngắn.
Rủi ro thanh khoản thường xảy ra trong các thị trường chứng khoán có sự dao động lớn và không ổn định.
Nó có thể xảy ra khi các nhà đầu tư bán ra quá nhiều cổ phiếu cùng một lúc, làm giảm giá trị của chúng và làm cho những nhà đầu tư khác không muốn mua.
Rủi ro thanh khoản cũng có thể xảy ra khi doanh nghiệp phát hành cổ phiếu quá nhiều, tạo ra một số lượng lớn cổ phiếu trôi nổi trên thị trường mà không có đủ người muốn mua.
C/ Rủi ro liên quan đến chính sách
Sự thay đổi chính sách của chính phủ có thể ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường chứng khoán.
Ví dụ như sự thay đổi thuế, quy định về tài chính, tiền tệ, an ninh v.v.
D/ Rủi ro liên quan đến các vấn đề an ninh mạng
Trong thời đại kỹ thuật số, những vấn đề về an ninh mạng trở thành mối quan tâm của toàn bộ hệ thống chứng khoán.
Nếu hệ thống chứng khoán bị tấn công hoặc xâm nhập bởi tin tặc, những thông tin quan trọng của các nhà đầu tư có thể bị lộ ra, gây ra thiệt hại về tài sản và danh tiếng.
3.2 Rủi ro phi hệ thống
Rủi ro phi hệ thống là một rủi ro chỉ tồn tại trong một số cá nhân hoặc doanh nghiệp cụ thể, chứ không liên quan đến toàn bộ thị trường hoặc hệ thống tài chính. Bao gồm:
A/ Rủi ro công ty
Điều này liên quan đến khả năng của một công ty để thực hiện kế hoạch kinh doanh và cung cấp lợi nhuận cho cổ đông. Những công ty có hoạt động kinh doanh chậm hoặc không có chiến lược phát triển sẽ đối mặt với rủi ro này. Các ví dụ về rủi ro công ty: Rủi ro về sản phẩm dịch vụ, rủi ro tài chính và rủi ro về quản trị.
B/ Rủi ro tài chính
Điều này liên quan đến khả năng của một doanh nghiệp để quản lý tài chính. Ví dụ rủi ro về vốn, lợi nhuận, thay đổi thuế và chính sách, hay rủi ro về nợ nần
C/ Rủi ro lừa đảo
Điều này liên quan đến khả năng của một công ty hoặc một cá nhân lừa đảo các nhà đầu tư, mong muốn thao túng thị trường chứng khoán. Ví dụ báo cáo tài chính giả mạo, bán cổ phiếu không tồn tại, điều chỉnh giá cổ phiếu giả hoặc đưa thông tin sai lệch.
D/ Rủi ro truyền thông
Đây là các tác động tiêu cực của thông tin và tin đồn liên quan đến một công ty hoặc thị trường chứng khoán trên nhà đầu tư. Rủi ro này gây ra sự biến động mạnh trên thị trường, làm giảm giá trị các tài sản và khiến các nhà đầu tư hoảng loạn. Các ví dụ về rủi ro truyền thông trong chứng khoán bao gồm: Thông tin sai lệch, tin đồn và thông tin bị lộ.
4. Có nên đầu tư nhiều rủi ro trong đầu tư chứng khoán, ta có vào đó hay không?
Đầu tư chứng khoán là một hình thức đầu tư có tiềm năng sinh lời cao, tuy nhiên cũng đi kèm với nhiều rủi ro. Nhưng trên thực tế, tất cả hình thức tăng thu nhập bằng cách đầu tư đều có rủi ro cao. Điều quan trọng ở đây là bạn có chấp nhận rủi ro đó hay không?
Thứ nhất, thị trường chứng khoán có tính thanh khoản cao và tiềm năng tăng trưởng lớn, cho phép nhà đầu tư có cơ hội kiếm được lợi nhuận cao hơn so với các hình thức đầu tư khác.
Thứ hai, thị trường chứng khoán cung cấp cho nhà đầu tư nhiều lựa chọn về các loại cổ phiếu, quỹ đầu tư, trái phiếu, tùy chọn và các sản phẩm tài chính khác.
Thứ ba, đầu tư vào cổ phiếu cho phép nhà đầu tư trở thành một cổ đông của công ty và có quyền tham gia vào quyết định của công ty.
Hơn thế nữa, nhà đầu tư khi tham gia vào đầu tư chứng khoán cũng một phần đóng góp cho phát triển nền kinh tế.
Vì vậy, nhà đầu tư cần có kiến thức và kinh nghiệm đầu tư để có thể đánh giá và quản lý tốt các rủi ro tiềm tàng và đưa ra quyết định đầu tư hợp lý.
Cách giảm thiểu rủi ro khi đầu tư chứng khoán
- Phân bổ đầu tư đa dạng: Là khi bạn đầu tư nhiều loại chứng khoán khác, ngành công nghiệp khác nhau, hoặc trên các quốc gia khác nhau. Điều này làm giảm thiểu thiệt hại từ một phía và cũng chịu ít sự ảnh hưởng từ môi trường, kinh tế, chính trị và luật pháp.
- Nghiên cứu và phân tích: Các nhà đầu tư nên xem xét tình hình tài chính, doanh nghiệp, ngành công nghiệp, thị trường và các yếu tố khác. Điều này giúp bạn có một cái nhìn tổng quan về tính khả thi của việc đầu tư vào chứng khoán đó.
- Sử dụng stop-loss order: Stop-loss order là một công cụ quan trọng. Nó cho phép bạn xác định một mức giá tối đa cho phép của một chứng khoán cụ thể. Nếu giá chứng khoán đó giảm đến mức giá stop-loss, thì lệnh bán sẽ được kích hoạt và chứng khoán sẽ được bán ra ngay lập tức để cắt lỗ, giúp giảm thiểu rủi ro.
- Theo dõi tình hình thị trường: Thị trường chứng khoán luôn thay đổi, vì vậy nếu bạn không theo dõi thường xuyên, có thể bạn sẽ bỏ lỡ các cơ hội đầu tư hoặc không thể tối ưu hóa việc đầu tư của mình.
- Tìm kiếm sự tư vấn chuyên nghiệp: Người có kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán có thể giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn. Các công ty tư vấn đầu tư chuyên nghiệp có thể cung cấp cho bạn các lời khuyên và chiến lược đầu tư phù hợp.
Tóm lại, đầu tư chứng khoán là một hình thức đầu tư rủi ro cao, tuy nhiên cũng mang lại lợi nhuận tiềm năng cao nếu được quản lý và đầu tư một cách hiệu quả. Để tránh những rủi ro này, nhà đầu tư cần có kế hoạch đầu tư cụ thể và tìm hiểu thật kỹ về công ty, ngành và thị trường trước khi đầu tư. Đồng thời, phân bổ đầu tư đa dạng và kiên nhẫn trong quá trình đầu tư.
Kiến thức bổ sung:
- Chia tách cổ phiếu là gì
- Cổ phiếu OTC
- Cổ phiếu bị hạn chế giao dịch là gì
- Cổ phiếu chứng quyền là gì
- Cổ phiếu cô đặc
>>Đăng ký và nhận tài liệu chứng khoán miễn phí: tại đây

Tôi là Đặng Trọng Khang, người sáng lập & chia sẻ Phương Pháp Đầu Tư Chứng Khoán Theo LUẬT NHÂN QUẢ (Causality Investing). Một hệ thống mang tính ứng dụng rất cao và dễ dàng áp dụng, giúp mọi Nhà Đầu Tư đạt được thành công trong thị trường.