Trong đầu tư chứng khoán, ROIC được xem như một tiêu chuẩn đánh giá doanh nghiệp. Nhà đầu tư thường dùng nó làm tiêu chuẩn để sàng lọc các cổ phiếu chất lượng. Đồng thời chỉ số này còn phản ánh được khả năng phân bổ vốn của doanh nghiệp. Vậy chỉ số này là gì? Vì sao lại được các nhà đầu tư quan tâm? Chỉ số đạt mức bao nhiêu thì nên đầu tư vào cổ phiếu doanh nghiệp? Hãy cùng đọc bài viết sau đây để biết thêm những kiến thức về chỉ số này nhé!
1. Khái niệm chỉ số ROIC
ROIC (Return on Invested Capital) hay tỷ suất sinh lời trên vốn đầu tư là chỉ số tài chính phản ánh hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp để tạo ra lợi nhuận. Nói cách khác ROIC giúp đo lường phần trăm lợi nhuận mà doanh nghiệp kiếm được trên vốn đầu tư. Phản ánh tỷ suất sinh lời sự trên vốn đầu tư. Từ đó nhà đầu tư có thể biết được doanh nghiệp đang phân bổ nguồn vốn hiệu quả không.
Chỉ số ROIC dùng để so sánh tỷ suất sinh lời của các doanh nghiệp khác cùng ngành. Dựa vào nó để đánh giá, theo dõi việc phân bổ nguồn vốn của nhóm quản lý. Đồng thời là nhân tố quan trọng giúp các nhà lãnh đạo thể hiện năng lực của mình. Là cơ sở để doanh nghiệp tiếp tục phát triển, theo dõi tận dụng cơ hội sinh lời. Nhờ đó việc phát hành chứng khoán huy động vốn sẽ đạt được nhiều hiệu quả hơn. Các nhà đầu tư từ đó cũng có được cơ sở trong quyết định đầu tư vào doanh nghiệp.
Tuy nhiên, ROIC chỉ dựa trên mức thu nhập ròng của doanh nghiệp bỏ qua thu nhập từ cổ tức. Vì thế kết quả sẽ không rõ ràng, phân khúc doanh nghiệp tạo ra giá trị không được thể hiện
Có một ví dụ đơn giản để các bạn dễ hình dung về tỷ suất sinh lời trên vốn đầu tư. Nếu chỉ số ROIC của doanh nghiệp bạn muốn đầu tư là 12%. Số tiền vốn bạn đầu tư vào doanh nghiệp này là 100 triệu. Vậy sau thời hạn 12 tháng, bạn sẽ nhận được 12 triệu lợi nhuận trên 100 triệu vốn đầu tư.
2. Công thức tính ROIC
Có 2 công thức phổ biến được sử dụng để tính tỷ suất sinh lời trên vốn đầu tư ROIC. Các bạn có thể tham khảo công thức dưới đây:
ROIC = (Lợi nhuận sau thuế của công ty mẹ/ Vốn đầu tư) x 100%
hoặc
ROIC =( Lợi nhuận trước thuế và lãi x (1 – thuế suất thực tế))/ Vốn đầu tư
Trong đó:
NOPAT (Net Operating Profit After Taxes) là lợi nhuận sau thuế. Thể hiện lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp sau khi trừ các khoản thuế thu nhập. Và cũng phản ánh tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Đây là con số giúp nhà đầu tư có thể biết chính xác tình trạng lời, lỗ của doanh nghiệp. Bạn nên dùng lợi nhuận sau thuế công ty mẹ khi tính tỷ suất sinh lời trên vốn đầu tư. Bởi vì thực tế công ty mẹ sẽ là nơi nhận lợi ích cuối cùng. Nhà đầu tư cũng sẽ tìm hiểu về nó khi quyết định đầu tư cổ phiếu. Tránh trường hợp công ty mẹ nắm quyền biểu quyết đa số nhưng lợi nhuận nhận được là thiểu số.
Được tính bằng công thức:
NOPAT = Thu nhập ròng – cổ tức hay NOPAT= EBIT (1 – t)
Vốn đầu tư bao gồm tổng số vốn của các cổ đông, chủ sở hữu và người cho vay. Vốn đầu tư trong hai công thức, có cách tính là:
Vốn đầu tư = Vốn chủ sở hữu + Nợ – Tiền và các khoản tương đương
Lưu ý cho nhà đầu tư khi đọc và trích dữ liệu từ bảng cân đối kế toán doanh nghiệp. Trong đó, Tiền và các khoản tương đương không được tính là tài sản hoạt động. Chứng khoán có lãi và nợ cũng không được tính là nợ hoạt động.
3. Ý nghĩa của chỉ số ROIC
Trên thực tế, ROIC là một chỉ số mang nhiều ý nghĩa trong mọi lĩnh vực trong đó có đầu tư. Nó hỗ trợ đánh giá, phân tích và tính toán trong mọi ngành nghề lĩnh vực kinh doanh.
Được dùng làm là tiêu chuẩn chung trong việc đánh giá việc tạo ra lợi nhuận của công ty. Các nhà đầu tư xem nó là cơ sở mình chứng phản ánh hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp. Nếu so sánh với chi phí vốn bình quân gia quyền của doanh nghiệp (WACC). Chỉ số này được cho là có độ chính xác cao hơn.
Khi đánh giá lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp, có thể dùng tỷ suất sinh lời trên nguồn vốn. Đây là cách an toàn để xác định lợi thế cạnh tranh đang thế nào? Cao hơn hay thấp hơn so với các đối thủ? Tóm lại, chỉ số ROIC mang ý nghĩa quan trọng nhất chính là hiểu được mức độ hiệu quả sử dụng vốn.
Trong đầu tư chứng khoán, các quỹ đầu tư sẽ dùng ROIC như là dữ liệu cơ sở. Dựa vào nó xây dựng các chiến lược đầu tư dài hạn và định hướng giá trị các danh mục đầu tư.
Bên cạnh đó, nếu chỉ số của doanh nghiệp tăng theo từng năm và luôn đạt trên mức 10%. Với điều kiện lãi suất gửi nâng hàng nằm trong khoảng 7% thì nên xem xét đầu tư. Theo các chuyên gia, tỷ suất sinh lời trên vốn đầu tư tốt tối thiểu phải đạt mức 8%. Trường hợp doanh nghiệp có chỉ số dưới 2%. Chứng tỏ đang gặp vấn đề về vốn và không thể đầu tư vào hoạt động kinh doanh.
4. Chỉ số ROIC bao nhiêu là tốt?
Thông thường chỉ số ROIC càng cao càng cho thấy doanh nghiệp đang phân bổ nguồn vốn tốt. Tuy nhiên còn phải xét thêm về quy mô doanh nghiệp cũng như điều kiện sản xuất kinh doanh. Để các nhà đầu tư có thể đánh giá doanh nghiệp một cách chính xác nhất.
Dùng ROIC so sánh với trung bình ngành và các doanh nghiệp trong ngành. Từ đó giúp nhà đầu tư có thể sàng lọc và tìm ra những cổ phiếu tiềm năng. Khi chỉ số này của doanh nghiệp lớn hơn trung bình ngành và các doanh nghiệp trong ngành. Cho thấy được doanh nghiệp đang có nền tảng vững chắc và trong tương lai có khả năng tăng trưởng.
Để đánh giá được chỉ số ROIC của một doanh nghiệp là tốt hay không tốt. Nhà đầu tư được cho là nên so sánh với chi phí vốn bình quân gia quyền – WACC của doanh nghiệp.
1/ Trường hợp ROIC > WACC: lợi nhuận từ vốn đầu tư của doanh nghiệp cao hơn chi phí vốn. Cho thấy được lúc này doanh nghiệp đang sử dụng vốn của các nhà đầu tư hiệu quả. Và hoạt động kinh doanh đang tạo ra giá trị cho cổ đông. Hay nói cách khác lợi nhuận đang lớn hơn chi phí, do đó nên tiến hành đầu tư.
2/ Ngược lại nếu ROIC < WACC, lợi nhuận từ vốn đầu tư của doanh nghiệp thấp hơn chi phí vốn. Doanh nghiệp sử dụng vốn của các nhà đầu tư chưa đạt hiệu quả. Và hoạt động kinh doanh đang làm giảm giá trị vốn của cổ đông. Hay nói cách khác lợi nhuận thu được không đủ cho chi phí hoạt động. Lúc này các nhà đầu nên bỏ qua doanh nghiệp này.
Chỉ số ROIC thực sự có ý nghĩa rất lớn trong việc đánh giá doanh nghiệp. Mục đích quan trọng nhất là thể hiện hiệu quả trong việc sử dụng vốn của doanh nghiệp. Trên đây cũng là toàn bộ thông tin về chỉ số ROIC mà chúng tôi muốn mang đến cho bạn. Hy vọng qua những chia sẻ này, các nhà đầu tư có thể vận dụng vào chiến lược của mình. Hãy tham khảo những bài viết thú vị khác trên trang để biết thêm về đầu tư nhé!
Đọc thêm:
- Cổ phiếu Penny là gì
- Bán chui cổ phiếu là gì
- Bán giải chấp cổ phiếu là gì
- Bán khống cổ phiếu là gì
- Cách chọn cổ phiếu tốt
>>Đăng ký và nhận tài liệu chứng khoán miễn phí: tại đây

Tôi là Đặng Trọng Khang, người sáng lập & chia sẻ Phương Pháp Đầu Tư Chứng Khoán Theo LUẬT NHÂN QUẢ (Causality Investing). Một hệ thống mang tính ứng dụng rất cao và dễ dàng áp dụng, giúp mọi Nhà Đầu Tư đạt được thành công trong thị trường.